گروه بازرگانی طاها | ارائه تمامی خدمات مربوط به واردات و صادرات

طاها تجارت - اصلی

درک حقوق و عوارض گمرکی: مبانی و کاربردها

ترکیبی از تصویر کانتینرها و دست در حال کار با نمودار، با عنوان حقوق و عوارض گمرکی

اگر برایتان سوال شده است که حقوق و عوارض گمرکی چیست؟ ابتدا باید بدانید که حقوق و عوارض گمرکی نقش مهمی در تجارت بین‌المللی دارد. این مفهوم درواقع همان مالیات‌ها و هزینه‌هایی است که دولت به منظور حمایت از تولیدات داخلی، تنظیم جریان تجارت و ایجاد درآمد برای دولت، بر روی کالاهای وارداتی اعمال می‌کنند.

اگر به دنبال واردات و صادرات از کره جنوبی یا هر کشور دیگری هستید، باید نحوه محاسبه و پرداخت این عوارض را بدانید، زیرا بر قیمت نهایی کالا و سودآوری معاملات شما تأثیر مستقیم دارد.

تعریف حقوق گمرکی و عوارض

در ابتدا بهتر است که بدانید حقوق و عوارض گمرکی چیست؟ حقوق گمرکی، همان مالیاتی است که دولت برای کالاهای وارداتی از شما می‌گیرد که معمولاً درصدی از ارزش کالا است. برای مثال، اگر دولت حقوق گمرکی 10% برای واردات تلفن همراه تعیین کرده باشد و شما گوشی به ارزش 1000 دلار وارد کنید، باید 100 دلار حقوق گمرکی بپردازید.

از سوی دیگر، عوارض، هزینه‌های اضافی هستند که علاوه بر حقوق گمرکی باید پرداخت کنید، مثل هزینه‌های بندری، هزینه‌های انبارداری، هزینه ایکس ری، هزینه آزمایش و تعرفه‌بندی، مهروموم و توزیع کالا یا عوارض خاص برای برخی کالاها.

 دستان فردی در حال محاسبه با ماشین حساب
نحوه محاسبه عوارض گمرگی

چگونگی محاسبه حقوق و عوارض گمرکی

اکنون که می‌دانید حقوق و عوارض گمرکی چیست، بهتر است با نجوه محاسبه هزینه آن نیز آشنا شوید. این هزینه از دو بخش اصلی تشکیل شده است: حقوق گمرکی و سود بازرگانی.

حقوق گمرکی برای تمام کالاها یکسان و برابر با 4 درصد ارزش گمرکی کالاست. اما سود بازرگانی برای هر کالا متفاوت است و توسط دولت تعیین می‌شود. برای محاسبه کل هزینه، ابتدا باید ارزش سیف کالا را محاسبه کنید و در انتها همه این هزینه‌ها را با هم جمع کنید. یعنی جمع قیمت کالا، هزینه حمل و نقل، بیمه و سایر هزینه‌های جانبی، ضرب در نرخ ارز اعلامی‌توسط گمرک.

  • هزینه ترخیص کالاگمرکی= 4% ارزش گمرکی+ سود بازرگانی
  • هزینه سیف کالا: ارزش فاکتور * نرخ ارز رسمی‌+ مبلغ کرایه حمل + بیمه به ریال
  • سود بازرگانی: نرخ تعرفه* سیف* نرخ ارز
  • هزینه انبارداری: وزن خالص * نرخ انبارداری * مدت

فرض کنید یک دستگاه لپ‌تاپ با قیمت 1000 دلار خریده اید و هزینه حمل و نقل و بیمه آن 100 دلار است؛ پس ارزش سیف این کالا 1100 دلار می‌شود. اگر نرخ دلار در ایران 50 هزار تومان باشد، ارزش گمرکی این کالا برابر است با: 1100 دلار × 50,000 تومان = 55,000,000 تومان

حال، حقوق گمرکی این کالا 4 درصد این مبلغ خواهد بود یعنی: 55,000,000 × 4٪ = 2,200,000 تومان

اگر دولت برای این نوع لپ‌تاپ، سود بازرگانی 10 درصد تعیین کرده باشد. پس سود بازرگانی برابر است با: 55,000,000 × 10٪ = 5,500,000 تومان

در نهایت، کل حقوق و عوارض گمرکی که همان مجموع حقوق گمرکی و سود بازرگانی است، می‌شود: 2,200,000 + 5,500,000 = 7,700,000 تومان

این مبلغ همان هزینه‌ای است که باید برای ترخیص کالا از گمرک پرداخت کنید. البته یادتان باشد که ممکن است عوارض دیگری مانند مالیات بر ارزش افزوده و… نیز به این مبلغ اضافه شود.

اسکناس‌های دلار در کنار کانتینرهای رنگارنگ بندری
حقوق و عوارض گمرکی

تاثیر حقوق گمرکی بر تجارت بین‌الملل

ممکن است برایتان سوال شده باشد که تاثیر حقوق و عوارض گمرکی چیست؟ وقتی حقوق گمرکی افزایش می‌یابد، قیمت کالاهای خارجی در بازار داخلی بالا می‌رود و این موضوع باعث می‌شود کخ مردم کمتر کالاهای خارجی بخرند و بیشتر به سمت خرید کالاهای داخلی بروند. برای مثال، فرض کنید یک گوشی موبایل خارجی 500 دلار قیمت دارد. اگر دولت 10% حقوق گمرکی تعیین کند، قیمت این گوشی در بازار داخلی به 550 دلار می‌رسد. در نتیجه، برخی مشتریان ممکن است به جای خرید این گوشی خارجی، یک گوشی داخلی ارزان‌تر بخرند.

از طرف دیگر، کاهش حقوق گمرکی می‌تواند تجارت بین‌المللی را بیشتر کند. وقتی تعرفه‌ها پایین باشد، کالاهای خارجی ارزان‌تر می‌شوند و مردم بیشتر آن‌ها را می‌خرند و باعث رونق تجارت بین کشورها می‌شود.

معافیت‌ها و تخفیف‌های گمرکی

در برخی از شرایط خاص معافیت‌ها و تخفیف‌های گمرکی وجود دارد که می‌توانید، کالاهایی را بدون پرداخت حقوق گمرکی یا با پرداخت مبلغ کمتری وارد کشور کنید.

یکی از مهم‌ترین این معافیت‌ها، معافیت کالاهای همراه مسافر است. هر مسافری که وارد ایران می‌شود، می‌تواند تا سقف 80 دلار کالای غیرتجاری را بدون پرداخت عوارض گمرکی با خود وارد کند. برای مثال، اگر به خارج از کشور رفته اید و یک ساعت مچی به ارزش 70 دلار خریده باشید، می‌توانید آن را بدون پرداخت عوارض وارد کشور کنید. البته تشخیص تجاری یا غیرتجاری بودن کالا با گمرک است.

معافیت دیگری که وجود دارد، مربوط به تعاونی‌های مرزنشینی است. افرادی که در فاصله 20 کیلومتری مرزها زندگی می‌کنند، می‌توانند با دریافت کارت مرزنشینی، سالانه تا سقف 160,000 دلار کالا وارد کنند و از 40 درصد تخفیف در عوارض گمرکی استفاده کنند. ملوانان و خدمه کشتی‌های کوچک (زیر 500 تن) هم می‌توانند سالانه تا سقف 240 میلیون ریال کالا را بدون پرداخت سود بازرگانی وارد کشور کنند.

علاوه بر این موارد، کالاهایی که وارد مناطق آزاد می‌شوند، تا سقف مشخصی از پرداخت حقوق گمرکی معاف هستند. این امر باعث می‌شود که قیمت کالاها در این مناطق پایین‌تر باشد و گردشگران بیشتری جذب شوند. برای مثال، در جزیره کیش می‌توانید لوازم الکترونیکی را با قیمتی کمتری نسبت به شهر خود خریداری کنید.

 جرثقیل بندری در حال جابجایی کانتینر در میان انبوهی از کانتینرهای رنگی
معافیت‌ها و تخفیف‌های گمرکی

نکات مهم برای واردکنندگان و صادرکنندگان

اگر نمی‌دانید که هدف از حقوق و عوارض گمرکی چیست؟ باید بدانید که دولت درواقع برای حمایت از تولید داخلی و کسب درآمد، این حقوق و عوارض را اعمال می‌کند.

اگر به دنبال واردات و صادرات کالا هستید بهتر است نکات زیر را هم بدانید:

  • بر اساس قانون گمرکی کشور، کالاهایی که برای سلامتی ضرر دارند مثل دخانیات، سیگار، تنباکو و مانند آن‌ها، نرخ مالیاتی بین 10 تا 45 درصد دارند.
  • حقوق گمرکی پایه برای اکثر کالاها 4 درصد ارزش گمرکی است، اما سود بازرگانی برای هر کالا متفاوت و توسط دولت تعیین می‌شود.
  • کالاهای اساسی و ضروری مانند برخی مواد غذایی و دارویی، معمولاً از تخفیفات یا معافیت‌های گمرکی برخوردار هستند.
  • برای کالاهای لوکس و غیرضروری، نرخ حقوق و عوارض گمرکی معمولاً بالاتر است تا از تولیدات داخلی حمایت شود.
  • مناطق آزاد تجاری از معافیت‌های ویژه‌ای در زمینه حقوق و عوارض گمرکی برخوردارند.
  • ارزش گمرکی کالا که مبنای محاسبه حقوق و عوارض است، شامل قیمت خرید کالا به علاوه هزینه‌های حمل و نقل و بیمه تا مرز ورودی کشور است.
  • برخی کالاهای وارداتی مانند ماشین‌آلات تولیدی یا مواد اولیه صنایع، ممکن است از تخفیفات یا معافیت‌های خاصی در حقوق و عوارض گمرکی برخوردار باشند.
  • اگر کالا کمتر از ارزش اصلی خود فروخته شود، دولت می‌تواند برای جلوگیری از دامپینگ و بر اساس ماده قانون تعرفه گمرکی، عوارض ضد دامپینگ تا سقف دامپینگ وضع نماید. یعنی دولت می‌تواند مالیات اضافه‌ای بر آن کالا بگیرد.

جمع بندی

در کل در پاسخ به سوال حقوق و عوارض گمرکی چیست؟ می‌توان گفت هزینه‌هایی هستند که وارد کنندگان کالا باید به دولت و نهادهای مرتبط بپردازند تا اجازه ورود و فروش کالای خود را در کشور مقصد داشته باشند. این هزینه‌ها بر قیمت نهایی کالا تأثیر می‌گذارند و بخشی از هزینه‌های تجارت بین‌المللی محسوب می‌شوند. در آخر شما را به مطالعه مقاله “سامانه Tsc گمرک چیست؟” از طاها تجارت دعوت می‌کنیم.

طاها تجارت

سوالات متداول

  • حقوق و عوارض گمرکی چگونه محاسبه می‌شود؟

عوارض و حقوق گمرکی بر اساس ارزش گمرکی کالا محاسبه می‌شود، که ارزش گمرکی کالا مجموع قیمت خرید کالا، هزینه حمل و نقل و بیمه تا مرز ورودی کشور است. حقوق و عوارض گمرکی = ارزش گمرکی+ 4 درصد ارزش گمرکی + سود بازرگانی + سایر هزینه‌ها

  • آیا همه کالاها حقوق و عوارض گمرکی یکسانی دارند؟

نرخ حقوق و عوارض گمرکی برای کالاهای مختلف متفاوت است. برخی کالاهای اساسی و ضروری مانند برخی مواد غذایی و دارویی ممکن است از تخفیفات یا معافیت‌های گمرکی برخوردار باشند. در مقابل، کالاهای لوکس، غیرضروری یا مضر مثل دخانیات معمولاً نرخ بالاتری دارند.

  • عوارض گمرگی را چگونه باید پرداخت کرد؟

پرداخت عوارض به دو صورت آنلاین و حضوری است. که برای پرداخت آنلاین باید به سایت payment.irica.ir مراجعه کنید.

جهت ارتباط با ما و دریافت مشاوره تخصصی فرم زیر را تکمیل نمایید.